22, ఫిబ్రవరి 2022, మంగళవారం

మూర్ఖుని మూర్ఖత్వానికి మందు

మనం ఇంతకు ముందు మూర్ఖ పద్దతి అనే శీర్షిక పై కొన్ని శ్లోకములు చెప్పుకున్నాం! ఇప్పుడు మనం ఆ ముర్ఖుని మూర్ఖత్వమునకు మందు అనేది ఉన్నదా లేదా అనే విషయం చూద్దాం!

సంస్కృత శ్లోకం

శక్యో వారయితుం జలేన హుతభుక్ఛత్రేణ సూర్యాతపో

నాగేంద్రో నిశితాఙ్కు శేన సముదో దణ్డేన గౌర్గర్దభః,

వ్యాధిర్భేషజసఙ్గ హైశ్చ వివిధైర్మన్త్రప్రయోగైర్విషం

సర్వస్యౌషధమస్తి శాస్త్రవిహితం మూర్ఖస్య నాస్త్యౌషధం

అర్ధంః 

శక్యః = భరించగలిగిన, సూర్య తపః = సూర్యుని ఎండ, చత్రేణ = గొడుగుతో, హుతభుక్ = నిప్పు, జలేన = నీటిచేత, సమదః = బాగా మదంతో ఉన్న, నాగేంద్ర = ఏనుగు, నిశిత = వాడియగు,  అంకుశేన = అంకుశము చేత, గౌః = ఎద్దు, గార్ధభః = గాడిద, దండేన = కర్రతో, వారయితుం = వారించుట, శక్యః =  వీలగును, వ్యాధిః= రోగము, భేషజ = మందులను, సంగ్రహ = తీసుకొనుట, చ= వలన, విషం = విషము, వివిధైః = అనేక రకములయిన, మంత్ర = మంత్రముల, ప్రయోగైః = ప్రయోగముల వలన, సర్వస్వ= అన్నింటికీ, శాస్త్ర= శాస్త్రములలో,  విహితం= విధించబడిన, ఔషదం= మందు, అస్తి= కలదు, మూర్ఖస్య= మొండి వానికి, నాస్తి= లేదు.

అదే శ్లోకమునకు తెలుగు పధ్యంః

జలముల నగ్ని చత్రమున జండమయూఖుని దండతాడనం

బుల వృషగర్ధభంబులను బొల్పగుమత్తకరీంద్రమున్ సృణిం

జెలగెడురోగ మౌషధముచే విషముం దగు మంత్రయుక్తిని

మ్ముల దగ జక్కజేయు నగు మూర్ఖుని మూర్ఖత మాన్పవచ్చునే


తాత్పర్యంః

అగ్నికి జలము, ఎండకు గొడుగు, మదగజంబు నకు అంకుశము, ఎద్దు గాడిద మొదలయిన జంతువులకు కర్ర, రోగమునకు రకరకములయిన మందులు, సర్ప విషమునకు చాలా రకములయిన మంత్రములు,  అనేక శాస్త్రములలో నివారణముగా చెప్పబడినవి కానీ మూర్ఖుని యొక్క మూర్ఖత్వమును పోగొట్టగలిగిన ఔషదం ఏ శాస్త్రములోనూ చెప్పలేదు.

కామెంట్‌లు లేవు:

కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి