పురుషుడు - అష్టపురములు

మనం సహజంగా పురుష శబ్దాన్ని మగవారి కోసం వాడతాము. కానీ మన పూర్వీకుల కధనం ప్రాకారం పురుష అనే శబ్దానికి అర్ధం అష్టపురములను ఆధారము చేసుకుని జీవనం సాగించేవారు అని అర్ధం. మరి ఇంతకీ ఆ అష్టపురములు అంటే ఏమిటి?

జ్ఞానేంద్రియాణి ఖలు పంచ తథాపరాణి కర్మేంద్రియాణి మనః ఆది చతుష్టయం చ

ప్రాణాదిపంచకమధో వియదాదికం చ కామశ్చ కర్మచ తమః పున రష్టధాపూః

భావం ః  జ్ఞానేంద్రి యాలు (ఐదు), కర్మేంద్రియాలు (ఐదు), అంతః కారణములు (నాలుగు, అవి మనస్సు ,బుద్ధి, చిత్తము మరియు అహంకారము), ప్రాణాలు (ఐదు), పంచభూతములు, కామము, కర్మ మరియు అజ్ఞానము ఈ ఎనిమిది ని కలిపి అష్టపురములు అంటారు.